تسمه تیغه ای 1.2080 | تسمه تیغه برش Spk | تسمه K100

معرفی تسمه تیغه‌ای 1.2080

تسمه تیغه‌ای 1.2080 یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین فولادهای ابزار سردکار است که در صنایع مختلفی از جمله ساخت تیغه‌های برش، قالب‌های صنعتی و ابزارآلات دقیق استفاده می‌شود. این فولاد که با نام‌های تجاری SPK و K100 نیز شناخته می‌شود، به دلیل سختی بالا، مقاومت در برابر سایش و توانایی حفظ لبه‌های برنده، گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربردهای برش و قالب‌سازی است.

ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی

فولاد 1.2080 دارای ترکیب شیمیایی خاصی است که موجب ویژگی‌های منحصر به فرد آن می‌شود. این ترکیب شامل:

کربن (C): حدود 2.0%

کروم (Cr): حدود 12%

منگنز (Mn): حدود 0.3%

سیلیسیم (Si): حدود 0.3%

وانادیوم (V): مقدار ناچیز

این ترکیب شیمیایی باعث افزایش سختی، مقاومت به سایش و پایداری ابعادی در فرآیندهای صنعتی می‌شود.

فولادهای 1.2080، SPK و K100 همگی در دسته‌ی فولادهای ابزار سردکار قرار دارند و دارای خواص مشترکی همچون سختی بالا، مقاومت به سایش و قابلیت حفظ لبه‌ی برنده هستند. اما این سه نوع فولاد تفاوت‌هایی در ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی و کاربردهای صنعتی دارند که در ادامه بررسی می‌کنیم.

این فولاد دارای مقدار زیادی کربن و کروم است که باعث افزایش سختی‌پذیری و مقاومت به سایش می‌شود.

فولاد SPK معادل فولاد 1.2080 در استانداردهای ایرانی و روسی است. بنابراین ترکیب شیمیایی و ویژگی‌های آن مشابه فولاد 1.2080 بوده و تفاوت خاصی از نظر مواد تشکیل‌دهنده با آن ندارد.

فولاد K100 که تحت برند Böhler شناخته می‌شود، شباهت زیادی به فولاد 1.2080 دارد اما با اصلاحاتی در ترکیب شیمیایی و فرآیند تولید، از جمله کاهش ناخالصی‌ها و بهینه‌سازی خواص، کیفیت بهتری را ارائه می‌دهد.

تفاوت در کاربردها

1.2080 و SPK: در قالب‌های برش، پانچ، تیغه‌های برشی، ابزارهای فرم‌دهی سرد، غلطک‌های نورد سرد و قطعاتی که نیاز به مقاومت بالا در برابر سایش دارند استفاده می‌شوند. و دارای سختی بالا پس از عملیات حرارتی (تا حدود 62-64 راکول C)، مقاومت به سایش عالی و ساختاری پرلیت-کاربیدی هستند که آن‌ها را برای قالب‌سازی مناسب می‌کند.

K100: به دلیل بهبود در خواص مکانیکی و کیفیت سطحی بالاتر، در کاربردهایی که نیاز به دقت بیشتر و طول عمر بالاتر ابزار دارند، ترجیح داده می‌شود. و به دلیل بهینه‌سازی فرآیند تولید، دارای دانه‌بندی ریزتری نسبت به 1.2080 و SPK است که به افزایش چقرمگی و کاهش شکنندگی کمک می‌کند.

ویژگی‌های تسمه تیغه‌ای برش Spk

سختی بالا: سختی این فولاد بعد از عملیات حرارتی به حدود 60-64 راکول سی (HRC) می‌رسد.

مقاومت به سایش عالی: به دلیل درصد بالای کروم، این فولاد در برابر سایش بسیار مقاوم است.

قابلیت ماشین‌کاری مناسب: در شرایط آنیل شده، ماشین‌کاری آن نسبتاً آسان است.

پایداری ابعادی: تغییر شکل بسیار کم در طول استفاده و پس از عملیات حرارتی.

مقاومت به فشار و ضربه: با وجود سختی بالا، این فولاد توانایی تحمل فشارهای سنگین را دارد.

کاربردهای تسمه تیغه‌ای Spk

1. ساخت تیغه‌های برش صنعتی: این فولاد به دلیل سختی و مقاومت به سایش بالا برای ساخت تیغه‌های برش کاغذ، پلاستیک، چوب و فلزات استفاده می‌شود.
2. ابزارهای قالب‌سازی: برای ساخت سنبه و ماتریس، قالب‌های برش و پانچ استفاده می‌شود.
3. ابزارهای کشش و فرم‌دهی: در فرآیندهای شکل‌دهی ورق‌های فلزی و نورد سرد کاربرد دارد.
4. چاقو و ابزارهای برنده: در صنایع تولید چاقو و ابزارهای برنده صنعتی به کار می‌رود.

کاربردهای صنعتی تسمه تیغه‌ای Spk

فولاد 1.2080 یکی از رایج‌ترین فولادهای ابزار سردکار است که به دلیل سختی بالا، مقاومت به سایش فوق‌العاده و پایداری ابعادی، در صنایع مختلف به کار می‌رود. یکی از کاربردهای مهم این فولاد، تولید تسمه تیغه‌ای است که در تجهیزات برش، قالب‌سازی و ابزارهای فرم‌دهی استفاده می‌شود. در ادامه، کاربردهای اصلی تسمه تیغه‌ای Spk را به تفصیل بررسی می‌کنیم. (مشاهده محصول پرفروش فولاد سردکار: فولاد Spk Nl)

استفاده در تیغه‌های برش صنعتی

یکی از مهم‌ترین کاربردهای تسمه تیغه‌ای 1.2080، استفاده در ساخت تیغه‌های برش صنعتی است. این تیغه‌ها در صنایع مختلفی به کار گرفته می‌شوند:

صنعت چوب و کاغذ

صنعت بازیافت و ضایعات

صنعت فولاد و فلزات

صنعت نساجی و چرم

به دلیل سختی بالا و مقاومت فوق‌العاده به سایش، تیغه‌های ساخته‌شده از تسمه Spk عمر طولانی دارند و دقت بالایی در برش ایجاد می‌کنند.

کاربرد در قالب‌سازی و پانچ

فولاد 1.2080 در تولید قالب‌ها و ابزارهای پانچ که نیاز به مقاومت بالا در برابر سایش دارند، استفاده می‌شود. این ابزارها معمولاً تحت فشار و ضربه‌های شدید قرار می‌گیرند و نیازمند فولادی با سختی بالا هستند. برخی از کاربردهای مهم در این حوزه عبارتند از:

قالب‌های پانچ و برش فلزات

قالب‌های اکستروژن سرد

قالب‌های تولید قطعات الکترونیکی

سختی بالا و مقاومت به تغییر شکل در این فولاد باعث شده تا بتوان از آن در ساخت قالب‌هایی استفاده کرد که تحت فشارهای مداوم قرار دارند.

استفاده در ابزارهای کشش و فرم‌دهی

در فرایندهای کشش و فرم‌دهی سرد، ابزارها باید در برابر فشارهای بالا و اصطکاک مداوم مقاومت کنند. تسمه K100 به دلیل سختی زیاد، انتخاب ایده‌آلی برای ابزارهای زیر است:

ابزارهای کشش سیم و مفتول

ابزارهای خم‌کاری و فرم‌دهی فلزات

ابزارهای ساخت قطعات دقیق صنعتی

فولاد 1.2080 در این کاربردها به دلیل استحکام بالا، مقاومت به خوردگی و سایش، و پایداری ابعادی عالی، گزینه‌ای بسیار مناسب محسوب می‌شود. (مشاهده محصول پرفروش فولاد خشکه هوایی: فولاد 1.3343 )

تفاوت فولاد 1.2080، SPK و K100

اگرچه فولادهای 1.2080، SPK و K100 اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما این تفاوت‌های جزئی میان آن‌ها وجود دارد:

• 1.2080: استاندارد DIN آلمان برای این فولاد است.
• SPK: نام تجاری رایج در برخی کشورهای اروپایی.
• K100: نام تجاری این فولاد که توسط شرکت Böhler اتریش معرفی شده است.

عملیات حرارتی تسمه 1.2080

آنیلینگ: حرارت‌دهی در دمای 800-850 درجه سانتی‌گراد و سپس سرد کردن کنترل‌شده در کوره.

سخت‌کاری: حرارت‌دهی در دمای 950-1000 درجه سانتی‌گراد و کوئنچ کردن در روغن یا هوا.

تمپرینگ: انجام عملیات بازپخت در دمای 150-300 درجه سانتی‌گراد برای کاهش تنش‌های داخلی و افزایش چقرمگی.

روش‌های برش و فرم‌دهی تسمه تیغه‌ای Spk

1. برش لیزری: برای دقت بالا و حداقل تغییرات حرارتی.
2. برش واترجت: برای حفظ کیفیت سطحی و جلوگیری از تنش‌های حرارتی.
3. ماشین‌کاری CNC: برای دقت و تکرارپذیری بالا در تولید انبوه.

خرید و قیمت تسمه 1.2080

قیمت تسمه 1.2080 به عوامل مختلفی مانند ضخامت، عرض، طول، برند تولیدکننده و شرایط بازار بستگی دارد. جهت خرید این محصول بهتر است از تأمین‌کنندگان معتبر و با تجربه در زمینه فولادهای آلیاژی خریداری کنید تا از اصالت کالا و کیفیت مناسب اطمینان حاصل شود.

فرآیند تولید و عملیات حرارتی تسمه Spk

فولاد 1.2080 که در دسته‌ی فولادهای ابزار سردکار قرار دارد، به دلیل سختی بالا، مقاومت به سایش و پایداری ابعادی، در ساخت تیغه‌های برش، قالب‌های صنعتی و ابزارهای پانچ استفاده می‌شود. برای دستیابی به این خواص، فرآیند تولید و عملیات حرارتی نقش کلیدی دارند. در این مقاله، روش‌های آنیلینگ، سخت‌کاری و تمپرینگ و تأثیر آن‌ها بر ویژگی‌های این فولاد بررسی می‌شود.

فرآیند تولید تسمه تیغه‌ای Spk

ذوب و ریخته‌گری: تسمه تیغه‌ای Spk ابتدا از طریق کوره‌های قوس الکتریکی (EAF) تولید شده و سپس در قالب‌های مناسب ریخته‌گری می‌شود. برای دستیابی به ترکیب شیمیایی استاندارد، مواد آلیاژی مانند کروم، کربن و سیلیکون به مذاب اضافه می‌شوند.

نورد گرم و شکل‌دهی: پس از ریخته‌گری، شمش‌های فولادی تحت نورد گرم قرار می‌گیرند تا به شکل تسمه تبدیل شوند. در این مرحله، فولاد هنوز در حالت نرم و قابل شکل‌دهی است. ضخامت و ابعاد تسمه در این فرآیند تنظیم می‌شود.

عملیات حرارتی و اصلاح ساختار: برای بهبود خواص مکانیکی، تسمه‌های تولید شده تحت فرآیندهای آنیلینگ، سخت‌کاری و تمپرینگ قرار می‌گیرند. این مراحل باعث افزایش سختی، مقاومت به سایش و پایداری ابعادی فولاد می‌شوند.

روش‌های عملیات حرارتی تسمه 1.2080

آنیلینگ (Annealing) یا تنش‌زدایی: آنیلینگ برای بهبود قابلیت ماشین‌کاری و کاهش تنش‌های داخلی انجام می‌شود. در این فرآیند، تسمه در دمای 800-850°C به مدت 1 تا 3 ساعت نگهداری شده و سپس به‌آرامی در کوره خنک می‌شود.

مزایای آنیلینگ: افزایش قابلیت ماشین‌کاری – کاهش تنش‌های داخلی – بهبود یکنواختی ساختار میکروسکوپی

سخت‌کاری (Hardening) یا کوئنچینگ: برای دستیابی به حداکثر سختی، فولاد 1.2080 باید عملیات سخت‌کاری شود. در این روش، تسمه در دمای 950-980°C گرم شده و سپس در روغن یا هوا سریعاً سرد می‌شود. نتایج سخت‌کاری: افزایش سختی به حدود 62-64 HRC – بهبود مقاومت به سایش – افزایش استحکام مکانیکی

تمپرینگ (Tempering) یا بازپخت: تمپرینگ پس از سخت‌کاری انجام می‌شود تا شکنندگی کاهش یابد و فولاد به تعادل بهتری میان سختی و چقرمگی برسد. تسمه در دمای 150-250°C به مدت 1 تا 2 ساعت حرارت داده شده و سپس در هوا سرد می‌شود.

تأثیرات تمپرینگ: کاهش تنش‌های داخلی – بهبود چقرمگی و مقاومت به ضربه – افزایش پایداری ابعادی

تأثیر عملیات حرارتی بر خواص فولاد 1.2080

افزایش سختی و مقاومت به سایش: عملیات سخت‌کاری باعث می‌شود این فولاد برای تیغه‌های برش و ابزارهای پانچ ایده‌آل شود.
بهبود چقرمگی: با تمپرینگ، فولاد کمتر شکننده شده و در برابر تنش‌های مکانیکی مقاومت بیشتری پیدا می‌کند.
افزایش دقت ابعادی: آنیلینگ و تمپرینگ باعث کاهش تنش‌های داخلی شده و از تغییر ابعاد ناخواسته جلوگیری می‌کنند.

نتیجه‌گیری

تسمه تیغه‌ای 1.2080 یا همان SPK و K100، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای ساخت تیغه‌های برش و ابزارهای صنعتی است. با توجه به سختی بالا، مقاومت به سایش فوق‌العاده و کاربردهای گسترده، این فولاد گزینه‌ای ایده‌آل برای صنایع مختلف محسوب می‌شود. هنگام خرید، حتماً به کیفیت و مشخصات فنی محصول توجه کنید تا بتوانید بهترین نتیجه را از عملکرد آن دریافت کنید.